احمد عارفخانی/ در طول هشت سال دفاع مقدس نیروها واقشار مختلفی بنا بر تخصص،نیاز،علاقه،توانمندی و شرایط جسمی و سن ایفای نقش کرده اند که از جمله این افراد نیروهای غواص هستند، که با توجه به اینکه مرز ایران و عراق در بخش هایی شامل رود ، جزایر، هور و آبراهها بودند ،نیروهای آموزش دیده غواص و عموما جوان ایفای نقش می کردند.
در عملیات هایی مانند والفجر هشت در ۲۰ بهمن سال ۱۳۶۴ دربهمن شیرکه یک عملیات آبی – خاکی بود و در عملیات کربلای ۴ که در سوم دی ماه ۱۳۶۵ آغاز شد نقش غواصان پر رنگ تر از هر عملیات دیگری به چشم می خورد .
در سال‌های بعد از دفاع مقدس، بارها مراسم تشییع پیکر شهدا برگزار شده است، اما پس از اعلام کشف پیکرهای مطهر شهدای غواص در سال ۱۳۹۴آنچه باعث شد مردم نسبت به این شهدا واکنش احساسی و حساسیت بیشتر و متفاوت‌تری نشان دهند، این بود که اعلام شدپیکر شهدای کشف شده ،غواصانی هستند که توسط دشمن دستشان بسته شده و در همین حال به شهادت رسیده‌اند. مظلومیت مضاعف در این شهدا دل مردم را به درد آورده بود و روز تشییع قدردانی باشکوهی از طرف ملت شهید پروایران انجام شد.

رهبر انقلاب به مناسبتهای مختلف چه قبل از کشف پیکرهای مطهرشهدای غواص و چه بعد ازآن از مقام این شهدا تجلیل کردندو مخصوصادرباره معرفی شهدای غواص رهنمود ها و توصیه های مختلفی داشته اند.
رهبر انقلاب دردیدارمردم استان هرمزگان در ۲۸ بهمن ۱۳۷۶ به نقش جوانان مومن ، فداکار و علاقمند غواص این استان در دفاع مقدس اشاره می کنند. ایشان همچنین در دیدار مردم زنجان در ۲۱ مهر ۱۳۸۲از جان فشانی های غوّاصان دریادلِ زنجانی در نیروهای مسلّح تجلیل می کنند.
‌ حضرت آیت الله خامنه ای در دیدار جمعی از ایثارگران و خانواده‌های شهدای استان کرمان هم در۱۲اردیبهشت ۱۳۸۴ با تجلیل از رشادت های رزمندگانلشکر ۴۱ ثاراللَّه تصریح می کنند که: «جوان‌ها لباس غواصی به تن کردند – طوری که دشمن نفهمید – و نه ۱۰ متر و ۲۰ متر و ۱۰۰ متر، بلکه ۱۳۰۰ متر را که عریض‌ترین بخش اروند بود، طی کردند و خودشان را به آن طرف رساندند و توانستند ساحل مقابل را از دست دشمن بگیرند و آن فتح‌الفتوحِ عجیب را بیافرینند، که دنیا را منقلب کرد».
مقام معظم رهبری در بخشی از تقریظ بر کتاب «لشکر خوبان» نیز در فرودین سال ۱۳۹۲ مرقوم فرمودند« همچنین مجاهدت‌ها در کوه‌های غرب؛ در ماووت و گرده‌رش و قامیش و دیگر آن بلندی‌های سخت، و نیز آن‌چه به یگان‌ها و دسته‌جات اطلاعات و غواص مربوط می‌شود و نیز بخش‌های دیگری از آن، درخور آن است که در شکل فیلم و رمان عرضه شود».
همچنین ایشان در دیدار راوی، نویسنده و برخی از دست‌اندرکاران کتاب لشکرخوبان در ۱۵ مهر ۱۳۹۲ضمن تجلیل از کتاب لشکر خوبان و بویژه پرداختن به نیروهای غواص در این کتاب بر چند مساله تاکید می کنند: اولا این موضوعات باز شود، روشن شود،ثانیا نگذارید این مساله به دست فراموشی سپرده شود،ثالثا خیلی ها تلاش می کنند این موضوعات به دست فراموشی سپرده شود،رابعا این آثار توسط کسانی که زبانی مادری آنهاست ترجمه شود.
رهبر انقلاب در دیدار شاعران در ۳۱ خرداد سال ۱۳۹۵هم گلایه می کنند که چرا شعرهایی که درباره شهدای غوّاص یا برای مدافعین حرم گفته شد ترویج نمی شودو راه ترویج این اشعار چیست؟.
ایشان در پیام خود به مناسبت تشییع پیکرهای مطهر شهدای غواص در۲۶خرداد۱۳۹۴ازکلیدواژه «شهیدان مظلوم غوّاص» استفاده می کنند و همچنین از « دست های بسته و پیکرهای ستمدیدهی» غواصان شهید نام می برند.
حضرت آیت الله خامنه ای در پی تدفین دو تن از شهدای غواص در حوزه‌ی هنری سازمان تبلیغات اسلامی، در ۱۸ مرداد ۱۳۹۴ در پیامی ابراز امیدواری کردند «هنر بزرگ» این شهدا، «مایه‌ی برکت و الهام» حوزه‌ی هنری به عنوان «مرکز هنر انقلابی» باشد.
با یک نگاه اجمالی به نوع گونه‌شناسی مورد خطاب رهبر معظم انقلاب با محوریت فعالیتهای هنری درباره معرفی شهدا در طول سالهای گذشته ،می توان به مواردی از جمله در حوزه های فیلم های تلوزیونی، شعر، مستندسازی، کتاب، رمان،ترجمه،شبیه سازی، فیلم های سینمایی، سریال، سرود، هنرهای تجسمی، هنرهای نمایشی، تصاویرهنرمندانه، داستان نویسی، خاطره نویسی، پرده نویسی، تندیس، سردیس نقاشی،خطاطی و نام گذاری خیابان ها به نام شهدا اشاره کرد.
اما قصه ی پُرغصه و داستان اصلی این است که با رشادتهای بی نظیر و بی بدیل شهدا و از جمله شهدای غواص چقدر هنرمندان ،نویسندگان، راویان دفاع مقدس،منابر، رزمندگان،مدیران و مسولان ،و حتی مردم عادی توانسته اند فداکاری و رشادتهای شهدا را معرفی کنند وشاید بتوان گفت دستهای بسته شهدای غواص بهتر از دستان باز ما این شهیدان به تعبیر رهبر انقلاب «مظلوم با دست های بسته و پیکرهای ستمدیده ی» را معرفی کرده اند.